De opdracht

Een opdrachtgeversgroep uit Borgloon wil graag een kunstenaar uitnodigen om te denken en werken rond rouwen en het omgaan met dood en verdriet, los van een bepaalde religie.

Het idee groeide uit een eerder traject met (ongeveer) dezelfde opdrachtgeversgroep dat resulteerde in MEMENTO, een kunstwerk van Wesley Meuris.

Steun van de Fondation de France maakte het mogelijk om een tweede project op te starten. De keuze voor het medium "podium" lag voor de hand: theater is ontstaan uit de klaagzangen, een belangrijk rouwritueel. 

De opdrachtgeversgroep blijkt niet zozeer op zoek naar ‘nieuwe rituelen’. Vanuit hun praktijk ervaren ze dat we in onze maatschappij de dood weg duwen uit het leven en amper weten hoe we met verlies kunnen omgaan. Het werk zou daarom tot de emoties moeten spreken en mensen dichter bij hun gevoelens brengen.

Het werk moet niet alleen mensen aansprekn die al iemand verloren hebben, maar een veel breder publiek. Vroeg of laat worden we allen met het overlijden van een naaste geconfronteerd.

Leen Braspenning

De opdrachtgevers zoeken een kunstenaar met een sterke gevoeligheid voor het thema van rouwen en afscheid nemen. Zij vonden het belangrijk in dialoog te kunnen gaan met de kunstenaar en hun expertise in te brengen. Het kunstwerk moet doen stilstaan bij het persoonlijk rouwproces, en inspiratie en troost bieden.

De groep koos voor de jonge Belgische beeldend theatermaakster Leen Braspenning die in Nederland werkt. Leen maakt eerlijke, directe en pure voorstellingen over gewone mensen, die het publiek rechtstreeks aangrijpen. Vertrekkende van een sociologisch kader gaat ze steeds weer op zoek naar een stukje van de maatschappij dat haar nog vreemd is: clubs, glazen straatjes, fabriekshallen of een flatgebouw met sociale huurwoningen. Ze won reeds verschillende prijzen.

De voorstelling

Leen Braspenning baseert zich in haar werk vaak op research en op interviews die zijzelf of een medewerkster afnemen. Zo ontdekt ze sterke verhalen die ze in haar voorstellingen verwerkt. Voor dit project wil ze verhalen sprokkelen in Borgloon.

Samen met de opdrachtgevers wordt beslist dat het een locatieproject zal worden: het stuk wordt opgevoerd op een bijzondere locaties, dus niet in een theaterzaal. Dit kan de drempel voor een publiek verlagen.

Leen besliste om voor de voorstelling tekst-, foto- en videomateriaal te verwerken van gesprekken die ze tussen 2010 en 2013 voerde in Polen (waar ze ook materiaal verzamelde rond rouw) en de regio van Borgloon.

Op zaterdag 23 november 2013 was het zover. Op drie locaties in het centrum van Borgloon werd de voorstelling getoond: de Gasthuiskapel, de OCMW-kerk en de Sint-Baptistkerk in Kuttekoven. 

Op elke locatie werd er film en beeldmateriaal met interviews uit Borgloon en Polen getoond, stuk voor stuk persoonlijke rouwprocessen of getuigenissen over het omgaan met dood en afscheid nemen. Deze beelden werden afgewisseld met theatrale performances live gebracht door 3 acteurs. In de Gasthuiskapel konden de bezoekers letterlijk aanschuiven aan de koffietafel, waar een man en een vrouw elk op hun manier, afscheid namen van een geliefde.

De voorstellingen liepen telkens van 11u tem 16u30, en konden doorlopend bezocht worden tijdens het weekend van 23 en 24 november en het weekend van 30 november en 1 december. 

Partners

Rouw was mogelijk dankzij de ondersteuning van de Fondation de France en de logistieke medewerking van de dienst cultuur van Borgloon.